KRYZYSOWA KSIฤ„ลปKA KUCHARSKA

Kryzysowa ksiฤ…ลผka kucharska II, Utopie/Dystopie. Przyszล‚oล›ฤ‡ Miasta, Rondo Sztuki, Katowice, 2022

 

Kryzysowa ksiฤ…ลผka kucharska I, Refugia. Strzeลผ (siฤ™) tych miejsc, Galeria Miejska Arsenaล‚ w Poznaniu, 2021

 

Praca jest wizualnฤ… opowieล›ciฤ… o gatunkach, ktรณre zjedliล›my lub za chwilฤ™ zjemy. Przewodnikiem po jadalnych, zagroลผonych obecnie gatunkach oraz opowieล›ciฤ… o roล›linach, ktรณre sฤ… na ten kryzys odpowiedziฤ…. O roล›linach, ktรณrych nie jemy, bo ich nie znamy โ€“ dzikich odmianach, lub odmianach, ktรณre nie trafiajฤ… na pรณล‚ki sklepowe, za to porastajฤ… miejskie nieuลผytki. Praca inspirowana jest zjawiskiem โ€žkulinarnego wymieraniaโ€, ktรณremu swojฤ… ksiฤ…ลผkฤ™ poล›wiฤ™ciล‚a Lenore Newman. Wymieranie gatunkรณw towarzyszy naszej planecie od bardzo dawna โ€“ jest jej nieodล‚ฤ…cznฤ… czฤ™ล›ciฤ…. Proces ten kojarzony jest najczฤ™ล›ciej
ze zmianami klimatycznymi oraz z ewolucjฤ… biologicznฤ… poszczegรณlnych gatunkรณw, w myล›l zasady: silniejszy przetrwa. Jednak zjawisko wymierania kulinarnego, ma swรณj poczฤ…tek duลผo wczeล›niej niลผ moลผemy przypuszczaฤ‡ i nie ma ono zwiฤ…zku ze wspomnianymi czynnikami, poniewaลผ koncentruje siฤ™ na jedzeniu. Owo znikanie ma kilka przyczyn. Istniejฤ… bowiem gatunki, co do ktรณrych moลผemy byฤ‡ prawie pewni, ลผe wyginฤ™ล‚y z powodu ludzkiej zachล‚annoล›ci (Silphium) i przez ล‚atwoล›ฤ‡ polowania na konkretne zwierzฤ™ta (goล‚ฤ™bie wฤ™drowne, dodo). Obecnie โ€žznikanieโ€ spowodowane jest gล‚รณwnie przez prywatyzacjฤ™ nasion, tworzenie monokultur oraz celowe ograniczanie rรณลผnorodnoล›ci odmian roล›lin jadalnych, co w dล‚uลผszej perspektywie powoduje
wiฤ™kszฤ… podatnoล›ฤ‡ na patogeny. Doล‚รณลผmy do tego eksportowanie ลผywnoล›ci na szerokฤ… skalฤ™, by na koniec powrรณciฤ‡ do globalnego ocieplenia, ktรณre sprawi, ลผe dzisiejszym Silphium moลผe niedล‚ugo staฤ‡ siฤ™ miรณd, kawa syrop klonowy, awokado czy czekolada.

 

Instalacja skล‚ada siฤ™ obiektรณw reprezentujฤ…cych wybrane skล‚adniki obecnych i dawnych potraw, do ktรณrych nie mamy dostฤ™pu lub wkrรณtce go stracimy.

 

x